افزايش حجم سينه ها توسط جراحي يكي از روش هاي درمان مي باشد. در اين روش از پروتز سينه جهت ايجاد يك سينه بزرگ تر و جايگزيني حجمي از سينه كه در حين حاملگي يا كاهش وزن از بين رفته استفاده مي گردد. از پروتز جهت بازسازي سينه اي كه در حين سرطان و يا ضربه از بين رفته هم استفاده مي گردد.
اين عمل يكي از شايع ترين عمل هاي جراحي زيبايي مورد درخواست بانوان است كه طي آن پروتزهاي مصنوعي براي افزايش اندازه و بهبود شكل سينه ها مورد استفاده قرار مي گيرد.پروتزها پوششي سيليكوني دارند كه قبلا داخل آن را با سرم نرماسالين پر ميكردند. فايده اين نوع سيليكون آن بود كه جراح ميتوانست پوشش سيليكوني را لوله كرده (بدون آن كه داخلش مايعي وجود داشته باشد) و از سوراخ كوچكي كه روي پوست سينه ايجاد كرده بود به داخل سينه منتقل كند.
پروتز سينه چيست و از چه موادي ساخته ميشود؟
افزايش حجم سينه ها توسط جراحي يكي از روش هاي درمان مي باشد. در اين روش از پروتز سينه جهت ايجاد يك سينه بزرگ تر و جايگزيني حجمي از سينه كه در حين حاملگي يا كاهش وزن از بين رفته استفاده مي گردد. از پروتز جهت بازسازي سينه اي كه در حين سرطان و يا ضربه از بين رفته هم استفاده مي گردد.
اين عمل يكي از شايع ترين عمل هاي جراحي زيبايي مورد درخواست بانوان است كه طي آن پروتزهاي مصنوعي براي افزايش اندازه و بهبود شكل سينه ها مورد استفاده قرار مي گيرد.پروتزها پوششي سيليكوني دارند كه قبلا داخل آن را با سرم نرماسالين پر ميكردند. فايده اين نوع سيليكون آن بود كه جراح ميتوانست پوشش سيليكوني را لوله كرده (بدون آن كه داخلش مايعي وجود داشته باشد) و از سوراخ كوچكي كه روي پوست سينه ايجاد كرده بود به داخل سينه منتقل كند.
و بعد داخل محفظه سيليكوني را از مايع پر كند، اما اشكال اين نوع سيليكونها اين بود كه بيمار هنگام حركت حس ميكرد داخل سينهاش مشكي وجود دارد كه از آب پر شده و تكان ميخورد كه احساس ناخوشايندي است. اشكال بعدي اين بود كه به مرور زمان ناحيهاي از پوشش سيليكوني چروكخورده و از همان ناحيه پاره و سرم خالي ميشد.
آيا خاليشدن سرم به بافت سينه صدمهاي هم ميرساند؟
خير، سرم نرماسالين بعد از خروج از محفظه بسرعت در بافت پخش شده و قابليت جذب داشته و اثر بدي روي سينه نميگذاشت.
پروتزهاي فعلي چه جنسي دارد؟
پروتزهايي كه امروزه در جراحيها استفاده ميكنيم پوشش سيليكوني دارند، ولي داخل آن با ژل سيليكون پر شده و براساس انتخاب بيمار، ميزان پرشدگيشان متفاوت است و اندازههاي خاص دارد. جنس روي پروتزها نيز مختلف بوده و ممكن است صاف يا زبر باشد. البته شكل آنها هم فرق ميكند؛ بعضي گرد است و بعضي نيز مانند يك قطره اشك بوده كه قسمت فوقاني آن باريكتر و پايين آن پهنتر و بزرگتر است. انتخاب آن نيز به عهده بيمار است.
در چه مواردي از اين روش نمي توان استفاده كرد؟
روش افزايش حجم سينه ها يا براي بازسازي سينه هائي كه افتادگي شديد دارند مناسب نمي باشد و اگر شما بخواهيد كه همزمان سينه هاي شما بزرگ تر به نظر برسد و در سطح بالاتري قرار گيرد بايد از جراحي (بالابردن سينه) و گذاشتن همزمان پروتز سينه استفاده نمائيد. البته گاها اين دو عمل را نمي توان همزمان انجام داد بلكه بايد با فاصله انجام گيرد (انجام دو عمل جراحي با فاصله مشخص). جراح پلاستيك شما در تصميم گيري شما را كمك خواهدكرد.
در بافت پستان مقدار زيادي الياف كلاژني با خاصيت انقباضي وجود دارد كه ممكن است با ورود جسم خارجي مانند پروتز، تحريك و منقبض شود. به دنبال انقباض كلاژنها بهتدريج درد ايجاد ميشود و پستان شكل قبلي و متناسب خود را ازدست ميدهد. علت اين پديده هنوز ناشناخته است ولي ممكن است عواملي در كم و زياد كردن احتمال بروز اين مشكل نقش داشته باشند.
تجربه نشان ميدهد اگر سطح پروتز ناصاف باشد و زير عضله تعبيه شود، احتمال بروز فيبروز كمتر خواهدشد. صاف بودن پروتز و قرار دادن آن زير بافت پستان يا آغشته كردنش قبل از جايگذاري، احتمال بروز فيبروز را بالا ميبرد. وقتي پروتز در بيماري درد ايجاد ميكند، اولين راهكار، تجويز داروهاي مسكن است.
گاهي هم داروهاي كورتوني طولانياثر تزريق ميشود به اين اميد كه بتوان روند تشكيل فيبروز را متوقف كرد ولي اين اقدامها تقريبا بينتيجهاند. اين افراد اغلب از درد زيادي رنج ميبرند و به نظر ميرسد كه از جراحي دوباره هم نگران هستند ولي ميتوانند بلافاصله بعد از خارج كردن پروتز قبلي، پروتز جديدي بگذارند. البته بايد بدانند كه احتمال فيبروزه شدن پروتز بعدي هم وجود دارد. ماساژدادن پستان چند هفته بعد از عمل براي باز كردن فضاي كافي در اطراف پروتز تا حد زيادي احتمال بروز فيبروز را كاهش خواهد داد.
شرايط لازم براي انجام عمل پروتز سينه
داشتن سلامت جسمي، داشتن توقعات واقعي بلوغ كامل سينه ها (حداقل 18 سال در موارد كوچكي سينه ها)، احساس ناراحتي از كوچك بودن سينه ها، بدشكل شدن سينه ها بدنبال حاملگي، كاهش وزن، افزايش سن، عدم تقارن سينه ها، يكي يا هر دو سينه رشد كافي نداشته باشند.
پروتز سينه ميتواند در آينده مشكلاتي براي فرد بهوجود آورد؟
تا به حال مشكل خاصي گزارش نشده است، فقط كساني كه پروتز سينه دارند حتما بايد براي سونوگرافي يا راديوگرافي به راديولوژيستي مراجعه كنند كه در اين باره تجربه دارد. ضمن اين كه وجود پروتز، ماموگرافي يا سونوگرافي را كمي با مشكل مواجه ميكند.
شيردهي چطور؟
در شيردهي هيچ تاثيري ندارد، زيرا پروتز در دو نقطه جاي داده ميشود؛ زير بافت پستان يا زير بافت عضله. خونرساني بافت پستان نيز تغيير نميكند. خانمي كه به طور ذاتي توانايي شيردهي دارد، با پروتز نيز ميتواند اين كار را انجام دهد.
دوام آن چقدر است؟
به نظر من تا وقتي ضربه جدي به پروتز وارد نشده، مشكلي براي آن بهوجود نميآيد.
آيا پروتزگذاري عوارضي هم دارد؟
بله، اين عوارض به دو دسته كوتاهمدت و درازمدت تقسيم ميشوند. از شايعترين عوارض كوتاهمدت ميتوانيم به عفونت اشاره كنيم. به طور كلي ورود هر جسم خارجي در بدن ميتواند احتمال عفونت را بالا ببرد. در درازمدت هم شايعترين عارضه، كپسولار كانتركچر است.
وقتي بافت خارجي درون بدن قرار ميگيرد، بدن يك لايه همبندي كيسهمانند را به دور آن تشكيل ميدهد و بافت خارجي را درون كيسهاي حبس ميكند. اين حالت ممكن است باعث شود بافتهاي كلاژني اطراف دچار انقباضشده و پروتز را تحت فشار قرار دهد. شرايط بهوجود آمده شكل پروتز را تغيير ميدهد و به دنبال آن شكل سينه نيز تغيير ميكند و بدشكل ميشود. البته درد نيز ايجاد ميشود. پس علامت اصلي در درازمدت، درد و ايجاد نامنظمي در شكل سينه است.
ميزان شيوع اين آسيب زياد است؟
آمارهاي مختلفي ارائه ميشود؛ بين 3 تا 30 درصد، ولي به نظر من 3 درصد بيشتر به واقعيت نزديك است.
اندازه پروتز را هميشه بيماران تعيين ميكنند؟
اندازه پروتز با همفكري بين پزشك و بيمار تعيين ميشود. البته ما استانداردهايي داريم كه بايد به آنها دقت كنيم؛ يعني دور سينه با دور باسن بايد تناسب داشته باشد. ولي در ايران شايعترين شكايتي كه بيمار بعد از عمل جراحي دارد، اين است كه اي كاش پروتز بزرگتري انتخاب ميكرد.
پروتزها در خانمهايي كه مثلا به دليل بيماري سرطان سينه قسمتي يا تمام بافت سينه خود را از دست دادهاند نيز كاربرد دارد؟
علاوه بر سرطان سينه، بيماريهايي وجود دارد كه به طور مادرزادي يك طرف قفسه سينه رشد خوبي ندارد و فرد دچار نوعي عدم تقارن در دو طرف بدنش ميشود. در اين مواقع بايد بازسازي انجام شود. براي اين كار سينه را كمي پاكسازي كرده؛ يعني بافتهاي اضافه را بر ميداريم و پروتز ميگذاريم، اما مشكل اينجاست اگر پروتز را به تنهايي بگذاريم زير پوست نازك بدن براحتي قابل لمس است به همين دليل از راه ديگري كه تزريق چربي است براي ترميم استفاده ميكنيم تا سينه طبيعيتر به نظر برسد.
چربي از ناحيهاي از شكم گرفته ميشود كه از نظر جنس شباهت بيشتري به بافت سينه دارد. چربي به ناحيه سينه تزريق ميشود و بعد از اين كه ضخامت مشخصي پيدا كرد، پروتز را زير آن جاي ميدهيم ولي راه خيلي بهتر اين است كه چربي از ناحيه تحتاني شكم بخصوص در خانمي كه زايمان هم داشته گرفته و از طريق تزريق به سينه منتقل شود. ممكن است اين چربيها
بهتنهايي بتواند حجم كافي توليد كند (يعني بتوان شكلي مانند سينه مقابل به دست آورد) اگر نتوانيم اين كار را بكنيم مجبور به استفاده از سيليكون خواهيم بود.
آيا تزريق چربي روش بهتري نيست؟
خير، براي تزريق چربي حداقل به 300 سيسي چربي نياز داريم. به دستآوردن اين حجم از چربي كار دشواري است و خيلي از بدنها چنين بافتي ندارند و خاصيت اين بافت اين است كه هر چقدر بيشتر تزريق شود، احتمال جذبش بالاتر ميرود. مثلا وقتي در صورت ده سيسي چربي تزريق ميكنيم، ممكن است فقط
3 سيسي آن باقي بماند و نياز به چند بار تزريق داشته باشيم. در سينه نيز به همين ترتيب است و هميشه نميتوانيم نتيجه صد درصد و قطعي از اين راه به دست آوريم.
عوارض عمومي جراحي پروتز سينه
عوارض عمومي جراحي پروتز سينه را ميتوان به عوارض زير تقسيمبندي نمود:
الف: خونمردگي و تورم: بروز خونمردگي و تورم پس از عمل جراحي پروتز سينه در ناحيه برش جراحي و اطراف آن پديدهاي عادي است، ميزان و اندازه اين تورم و خونمردگي نيز بر حسب شرايط بيمار متفاوت است و ممكن است در ناحيه برش جراحي، زير خط سينه و ناحيه خط وسط قفسه سينه باشد. در هر صورت اين تورم و خونمردگي با گذشت زمان و حداكثر ظرف مدت هفت تا ده روز از بين ميرود.
ب: درد: درد پس از عمل قسمتي اجتناب ناپذير از پيامدهاي عمل جراحي است. ولي در جراحي پروتز سينه خصوصاً اگر پروتز در ناحيه زير عضله بزرگ سينهاي باشد، نسبت به ساير اعمال جراحي زيبايي كمي بيشتر است. خوشبختانه امروزه با استفاده از داروهاي ضد درد و شلكنندههاي عضلات كه در ناحيه عمل و محل قرار گرفتن پروتز تزريق ميشود از ميزان اين درد پس از عمل كاسته شده است.
ج: جا و اثر زخم: يكي از عوارض مورد توجه تمام بيماران در اعمالي كه با برش جراحي انجام ميشود، به وجود آمدن جا و اثر زخم جراحي است. همانطوري كه ميدانيد برشهاي مرسوم عمل پروتز سينه، برش دور هاله سينه و برش روي خط زير سينه است، از اين دو برش معمولاً اثر برش خط زير سينه به سبب وجود چين طبيعي با اثر و جاي بسيار كمتري همراه است، برش دور سينه نيز در غالب اوقات با اثر و جاي كمي همراه خواهد بود.
عوارض اختصاصي جراحي پروتز سينه
از عوارض مخصوص عمل بزرگ كردن سينه با پروتز ميتوان به موارد زير اشاره نمود:
الف: حس نوك سينه: مسئله تغييرات حس نوك سينه غالباً در مورد برش دور هاله سينه مطرح ميشود. البته يكي از دلايل تغيير حس نوك سينه فشار پروتز بر روي پوست است كه گاهي اوقات در مورد هر دو برش عمل پروتز سينه ديده ميشود و كاملاً موقتي است. در مورد برش دور سينه نيز اگر اختلالي در حس نوك سينه به وجود آيد موقتي است و نبايد به صورت طولاني مدت مشكل عمدهاي ايجاد نمايد.
ب: تشكيل كپسول فشارنده: يكي از عوارض نسبتاً نادر عمل پروتز سينه تشكيل كپسول فشارنده در دور پروتز است، خوشبختانه امروزه با توليد پروتزهاي جديد كه با تكنولوژي جديدتر توليد ميشوند از ميزان بروز اين عارضه كاسته شده است ولي به هر حال اگر چنانچه كپسول فشارندهاي اطراف پروتز تشكيل شود، علايمي چون درد سينه، ثابت شدن و عدم تحرك پروتز و در نهايت بدشكلي سينه به وجود ميآيد. در اين شرايط بايد بيمار تحت عمل مجدد و تعويض پروتز قرار گيرد.
جراحي مجدد و تعويض پروتز
در واقع نبايد اين مشكل را جزء عوارض پروتز سينه مطرح كرد ولي به سبب كثرت سوال بيماران در اين مورد بهتر است به آن نيز اشاره كرد. اصولاً پروتز سينه را نبايد تعويض كرد مگر اينكه بيمار با آن دچار مشكل شده باشد. اين مشكلات عبارتند از:
● تشكيل كپسول فشارنده
● پارگي پروتز
● تغيير سايز بيمار
● تغيير وضعيت پوست و نسوج بيمار
در مورد كپسول فشارنده و پارگي پروتز قبلاً توضيح داده شده است ولي يكي از مشكلاتي كه ممكن است بيماران با گذر زمان با پروتز خود پيدا كنند، تغيير سايز و وضعيت پوست و نسوج بيمار است، پروتز به سبب مصنوعي بودن خود در گذر زمان وضعيت ثابتي دارد و تغيير سايز پيدا نميكند، ولي بيماران با گذر زمان دچار چاقي و لاغري و پيري ميشوند و در اثر اين تغييرات پوست و نسوج زيرين آن به تدريج قوام و كيفيت خود را از دست ميدهند. به اين ترتيب پروتز ديگر با شرايط جديد پوست و نسوج نگهدارنده همخواني ندارد و به همين دليل است كه ممكن است پس از گذشت چندين سال لازم باشد تا يك عمل ترميمي بر روي سينه انجام شود و شايد لازم باشد سايز پروتز را نيز بر حسب شرايط و نياز بيمار تغيير داد.
پاره شدن پروتز
يكي از عوارض احتمالي و بسيار نادر، پاره شدن پروتز است. در حال حاضر و با تكنيكهاي جديد، پروتزها به ترتيبي ساخته ميشوند كه حتي با فشارهاي زياد دچار پارگي نشوند، البته اصابت اجسام نوكتيز، اصابت گلوله و تصادفات بسيار شديد از اين قاعده مستثني هستند. ولي در هر صورت و به صورت بسيار نادر ممكن است پروتز پاره شود. در صورت پاره شدن پروتز، بيمار ممكن است يكي از علايم زير را تجربه نمايد:
● احساس حالت برآمده در گوشهاي از سينه بر روي پروتز
● تغيير شكل پروتز
● احساس درد در نقطهاي خاص از جدار پروتز كه با تورم همراه است
بهترين راه تشخيص پارگي پروتز انجام MRI است و چنانچه پارگي پروتز تاييد شود بايد با جراجي مجدد آن را تعويض نمود.
ماندگاري پروتزهاي سينه
مثل هر محصول ساخت دست بشر، پروتزهاي سينه نيز تا ابد باقي نمي مانند. گرچه بسيار قوي و مقاوم هستند (حتي در برابر فشار)، ولي مستعد كهنه شدن و فرسايش در طول زمان مي باشند. به عبارت ساده تر، پوسته خارجي پروتز سينه، بالاخره كهنه و نازك شده و نهايتا از بين مي رود. اگرچه از نظر كلينيكي تشخيص آن مشكل مي باشد. گهگاهي كسي ممكن است تشخيص دهد كه سينه كمي صاف شده است يا شكل آن تغيير پيدا كرده است. اما اكثرا به ندرت قابل توجه و ديد است.
به علت ايجاد كپسول اطراف پروتز گاهي اوقات بطور گول زننده اي تشخيص پارگي صورت نمي گيرد. كهنه شدن و يا پاره شدن در ميان افراد مختلف متفاوت است. بنابراين يك زن كه ورزش ها و تمرين هاي فيزيكي زيادي مثلا چندين ساع در روز به طور مرتب انجام مي دهد و سينه هايش حركت زيادي مي كند (مربي هاي ايروبيك، دوندگان ماراتن، سواركاران و...) نسبت به كساني كه تمرينات و تحركات كمتري دارند، بيشتر فرسوده و پاره مي شوند.
در اولين نگاه منطقي است، فرض كنيم و بدانيم كه پروتزهاي سينه در اين حالت ها زودتر از بين مي روند؛ بنابراين به منظور داشتن يك ارزيابي مناسب براي حالت و موقعيت پروتزهاي سينه شما بهترين توصيه و پيشنهاد اين است كه توسط پزشك و متخصص به طور منظم بعد از 10-15 سال كه از عملتان گذشت معاينه شويد و اگر لازم بود سونوگرافي انجام دهيد.
عوارض پروتز سينه
اگر پروتز سينه به دست يك پزشك با تجربه انجام شود عوارض آن كمتر، و خود عمل نيز امن تر و كمتر تهاجمي تر خواهد بود. اما هر عمل جراحي داراي عوارضي است اين عمل نيز مستثني نيست. با رعايت مراقبت هاي ويژه بعد از عمل مي توان اين عوارض را كمتر كرد.
قبل از عمل درباره عوارض پروتز سينه از پزشك خود اطلاعات دقيقي بخواهيد. در زير عوارض شايع پروتز سينه را براي شما بيان مي كنيم.
- نماي خيلي بد ناحيه برش داده شده
- طول كشيدن زمان بهبودي ناحيه برش داده شده
- خونريزي و جمع شدن خون
- به وجود آمدن لخته خوني در رگ ها كه ممكن است منجر به عارضه قلبي يا ريوي شود
- جدا شدن زخم
- عدم تقارن سينه ها
- جايگذاري اشتباه پروتز
- عفونت
- عوض شدن احساس نوك سينه و خود سينه
- به وجود آمدن كپسول كلفت در پيرامون پروتز
- نشت يا پارگي ديواره پروتز
- چين خوردگي پوست روي پروتز
- عوارض بيهوشي عمومي
- جمع شدن مايع پيرامون پروتز
- درد ادامه دار
- حركت كردن پروتزها به جهت هاي گوناگون
- عدم رضايت شخص از زيبايي و نتيجه عمل
- ممكن است نياز به عمل دوباره باشد
در برخي موارد بعد از عمل حس سينه به صورت كامل يا اندكي از بين مي رود و در مواردي اين حس تقويت نيز مي شود. با اين حال تمامي اين عوارض با گذشت يك سال و نيم از عمل و بهبودي كامل سينه از بين مي روند و جاي نگراني ندارند. رجوع كنيد بهعوارض پروتز سينه پرگل
معمولا چنين جراحيهايي برشهايي را هم بر جاي ميگذارد. آيا ناحيه برش را ميتوان از بين برد؟
از راههاي مختلفي ميتوان پروتز را گذاشت؛ از راه زير بغل، از راه زير سينه و از طريق برشي در ناحيه هاله سينه. ولي به نظر من راه زير بغل روش مناسبي نيست، زيرا نميتوان سيليكون را بهدقت جاگذاري كرد. ولي دو روش ديگر بهتر است. برش زير سينه برشي شش تا هفت سانتيمتري است كه بعد از يك سال، خط كمرنگي از آن باقي ميماند. دور هاله قهوهاي سينه هم كمترين جلب توجه را ميكند. البته در مواردي كه از طريق دور هاله سيليكون وارد ميشود بايد به قطر آن توجه داشته باشيم.